Linear Guideways
รางสไลด์ (Linear guide) เป็นอุปกรณ์ที่นิยมใช้กันมากในการออกแบบเครื่องจักรในอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็นเครื่อง CNC, เครื่องมือวัด, อุปกรณ์สำนักงาน เช่น เครื่องถ่ายเอกสาร เป็นต้น โดยอุปกรณ์ชิ้นนี้เป็นเครื่องมือที่มีลักษณะยาว ประกอบด้วยชิ้นส่วนหลัก ๆ ดังนี้
ส่วนประกอบของรางสไลด์ (Linear guide)
- ราง (Rail) : ทำหน้าที่เป็นตัวกำหนดทิศทางการเคลื่อนที่ของสไลด์บล๊อค (slide block) เพื่อน ๆ สามารถดูรายละเอียดของรางรูปแบบต่าง ๆ ได้ตามลิ้งค์นี้ คลิก
- สไลด์บล๊อค (Slide block) : ทำหน้าที่เป็นตัวกำหนดการเคลื่อนที่ของของส่วนประกอบที่ติดตั้งอยู่บนสไลด์บล๊อค ให้เคลื่อนที่ไปตามแนวราง
- เม็ดลูกปืน (Ball bearing) : ทำหน้าที่เป็นตัวกลางในการเคลื่อนที่ระหว่างสไลด์บล็อคและราง โดยมีค่าสัมประสิทธิ์ต้านทานความเสียดทานต่ำ มีให้เลือกทั้งแบบเม็ดลูกปืนทรงกลม (ball) และ เม็ดลูกปืนทรงกระบอก (roller)
- ร่องลูกปืน (Ball groove) : ทำหน้าที่เป็นตัวช่วยให้เม็ดลูกปืนไหลเวียนไปได้ตลอดการเคลื่อนที่
- ซีล (Seal) : เป็นชิ้นส่วนที่ทำหน้าที่ป้องกันสิ่งแปลกปลอม เข้าไปยังสไลด์บล๊อค(slide block) และยังสามารถป้องกันการรั่วไหลของสารหล่อลื่น เช่น จารบี ออกจากสไลด์บล๊อค
- หัวอัดจารบี (Grease nipple) : เปรียบเสมือนเป็นประตูทางผ่านของสารหล่อลื่น เพื่อลดการเสียดสี และการสึกกร่อนของลูกปืนภายใน
หลักการทำงานของรางสไลด์
รางสไลด์ (Linear guide) จะทำหน้าที่รับน้ำหนักของอุปกรณ์ที่นำมาประกอบกับสไลด์บล๊อค เช่น โต๊ะชิ้นงานขนาดเล็ก และเคลื่อนที่ไปตามรางโดยอาศัยการกลิ้งของเม็ดลูกปืนภายใน ช่วยลดแรงเสียดทานในขณะเคลื่อนที่
รางสไลด์ (Linear guide) มีกี่แบบ
Linear guide นั้นมีให้เลือกใช้งานด้วยกัน 2 แบบ
1. รางสไลด์แบบไม่สามารถถอดประกอบได้ (Non-Interchangeable)
เป็นรางสไลด์ที่ไม่สามารถ ซื้อราง(Rail) และสไลด์บล๊อค (Slide block) แยกชิ้นกันได้
ข้อดี
- มีค่าความแม่นยำให้เลือก หลายระดับ เช่น precision grade ,high grade standard gauge เป็นต้น
ข้อเสีย
- เมื่อรางเกิดความเสียหายจำเป็นต้องเปลี่ยนใหม่ทั้งรางและสไลด์บล๊อค
- เมื่อถอดสไลด์บล๊อคออกมาเม็ดลูกปืนจะหลุดออกมาด้วย ซึ่งมีโอกาสที่จะเกิดการสูญหายได้ นอกจากนั้นมีโอกาสที่จะมีสิ่งสกปรกเข้าไปติดอยู่บนผิวของเม็ดลูกปืน
- ในบางครั้งการติดตั้งทำได้ยากหามีพื้นที่จำกัด
2. รางสไลด์แบบสามารถถอดประกอบได้ (Interchangeable)
เป็นรางสไลด์ที่สามารถ ซื้อราง(Rail) และสไลด์บล๊อค(Slide block) แยกชิ้นกันได้
ข้อดี
- สามารถเปลี่ยนชิ้นที่เกิดความเสียหายได้โดยไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนใหม่ทั้งหมด
- สะดวกต่อการประกอบและซ่อมบำรุง